Είναι εμφανές ότι οι πόλεις παίρνουν πλέον ουσιαστικές πρωτοβουλίες σχετικά με την προστασία της υγείας των κατοίκων τους. Όσο η Ευρώπη επικροτεί την κίνηση της δημάρχου του Παρισιού, η οποία δήλωσε ότι μέχρι το 2020 θα έχουν απαγορευτεί τα αμάξια diesel στη κέντρο της πόλης, τα κράτη-μέλη της ΕΕ προβληματίζουν με την επίσημη στάση τους. Η ECF(European Cyclists’ Federation) και τα μέλη της προτείνουν να αξιολογηθούν οι τοπικές πρωτοβουλίες ,όπως το Παρίσι, να υποστηριχθούν και να προβληθούν σε όλα τα επίπεδα, ώστε να εμπνεύσουν και να παρακινήσουν πρωτοβουλίες σε επίπεδα εθνικά και Ευρωπαϊκά.
Οι οδικές μεταφορές είναι όντως μια σημαντική πηγή ατμοσφαιρικής ρύπανσης, καθώς ευθύνεται για το 40% των εκπομπών οξειδίου του αζώτου στις αστικές περιοχές. Οι προδιαγραφές εκπομπών ρύπων της Ε.Ε (που προορίζονται για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης των πόλεων) δεν αποφέρουν τα αναμενόμενα αποτελέσματα: τα πραγματικά ποσοστά εκπομπών οξειδίου του αζώτου από τα πετρελαιοκίνητα αυτοκίνητα είναι 3-5 φορές υψηλότερα από τα επίσημα αποτελέσματα των δοκιμαστών. Οι πόλεις έχουν αρχίσει να συνειδητοποιούν ότι μια πιο αξιόπιστη λύση για την εξασφάλιση της υγείας και της ευημερίας των πολιτών τους είναι η απαγόρευση ρυπογόνων οχημάτων στην πόλη και η ώθηση των οδηγών αυτοκινήτων προς τη χρήση λιγότερο ρυπογόνων τρόπων μεταφοράς, όπως είναι οι δημόσιες συγκοινωνίες, το περπάτημα και η ποδηλασία. Το Παρίσι έκανε ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση και αξίζει την αναγνώριση όλης της Ευρώπης.
Ευτυχώς το Παρίσι δεν είναι η μοναδική πόλη στην Ευρώπη που προσπαθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Το Βερολίνο, το Ρότερνταμ, η Γάνδη, η Σεβίλλη, και πολλές ακόμα πόλεις, προσπαθούν με επιτυχία να μειώσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση, να περιορίσουν τον αριθμό των αυτοκινήτων μέσα στην πόλη, και να δώσουν προτεραιότητα σε βιώσιμους και υγιείς τρόπους μεταφορών. Παράλληλα οι Βρυξέλλες, το Λονδίνο και η Αμβέρσα βρίσκονται στα πρώτα στάδια αυτής της διαδικασίας.
Αλλά τι γίνεται όσο αφορά τα κράτη-μέλη και την ευρωπαϊκή υποστήριξη για την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης; Η ατμοσφαιρική ρύπανση κοστίζει στην Ευρώπη μεταξύ 330-940 δισεκατομμυρίων ευρώ και προκαλεί πάνω από 400.000 πρόωρους θανάτους κάθε χρόνο. Παρά τα ανησυχητικά αυτά στοιχεία, οι πρωτοβουλίες σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο δεν είναι τόσο άμεσες. Η Επιτροπή Γιούνκερ (Juncker Commission) επανεξετάζει τις προτεραιότητες για το πρόγραμμα εργασίας 2015 της Επιτροπής και απειλεί να αποσύρει το πακέτο ”Clean Air Policy Package” προκειμένου να δώσει μια βραχυπρόθεσμη ώθηση στην οικονομία. Το πακέτο αυτό ιδρύθηκε το Δεκέμβριο του 2013 και πρέπει να αναθεωρηθεί μέσα στο 2015 και να θέσει νέους αυστηρότερους στόχους όσον αφορά την ποιότητα του αέρα και τα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για 6 κύριους ρύπους για την περίοδο 2015-2030.
Όσον αφορά τα κράτη-μέλη, τα περισσότερα από αυτά έχουν υιοθετήσει προγράμματα για την κάλυψη των τρεχουσών οριακών τιμών της ΕΕ για την ατμοσφαιρική ρύπανση, αλλά τα προγράμματα αυτά είναι συχνά πολύ αδύναμα και αργά στην εφαρμογή τους. Το τρέχον πρόγραμμα του Ηνωμένου Βασιλείου σκοπεύει να μειώσει την ατμοσφαιρική ρύπανση μέχρι το 2030! Η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου έλαβε μια προειδοποίηση (19 Οκτώβρη 2014) από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης που ανέφερε ότι το Ηνωμένο Βασίλειο παραβιάζει το δίκαιο της ΕΕ και θα πρέπει να δημιουργήσει ένα πλάνο για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στα υπερβολικά μολυσμένες περιοχές το αργότερο μέχρι την 1η Ιανουαρίου 2015. Χάρη σε αυτή την υπόθεση (που προέβαλε η ΜΚΟ ClientEarth), τα βρετανικά δικαστήρια μπορούν τώρα να επιβάλλουν στην κυβέρνηση να καταλήξει σε ένα πιο σοβαρό πλάνο δράσης, το οποίο να ανταποκρίνεται αμεσότερα στις οριακές τιμές ατμοσφαιρικών ρύπων.
Αυτή η υπόθεση δείχνει ότι οι ΜΚΟ και οι πόλεις μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των πολιτών, όπως αποδείχθηκε στις περιπτώσεις της παρέμβασης της ΜΚΟ ClientEarth και της παρέμβασης της δημάρχου της πόλης του Παρισιού.
Η ECF, μαζί με τα μέλη της και άλλες ΜΚΟ, καλούν τα κράτη μέλη και την Ευρωπαϊκή Ένωση να θέσουν πιο φιλόδοξους στόχους και να λάβουν πιο ταχύρυθμα μέτρα προκειμένου να βελτιωθεί η ποιότητα του καθαρού αέρα που όλοι οι Ευρωπαίοι πολίτες χρειάζονται. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τα κράτη μέλη θα πρέπει να αναλάβουν υπεύθυνα την καταπολέμηση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης και την ενεργή στήριξη των τοπικών πρωτοβουλιών.