Πόλη με ποδήλατα Όμορφη πόλη
Κείμενο: Έφη Τριανταφυλλίδου
Στη γραμμή της εκκίνησης προς μια πορεία για βιώσιμες πόλεις του σήμερα και του αύριο, με εκκίνηση από την ποδηλατική Θεσσαλία για τη δράση “Πόλη με ποδήλατα όμορφη πόλη”
Το ποδήλατο είναι μια τεράστια αν και αθόρυβη δύναμη.
Τεράστια γιατί μαζεύει μικροδυνάμεις από δω κι από κει και τις διοχετεύει σε μια τελική τόσο ισχυρή που το βάζει σε κίνηση. Αθόρυβη γιατί όταν είναι καλοσυντηρημένο δεν ακούς παρά την ανάσα του αναβάτη του, κι αυτό σπάνια, μόνο στα πολύ δύσκολα, όπως συνήθως συμβαίνει και με τις δυνάμεις της φύσης που συσσωρεύουν την ενέργειά τους για μια στιγμή έξαρσης που τις αναδεικνύει.
Το μοντέλο διαχείρισης δυνάμεων και ενέργειας που εφαρμόζει η φύση έχει πάμπολλες φορές υιοθετηθεί από “σοφούς” ανθρώπους, καθημερινούς, που ζουν δίπλα μας, και αθόρυβα κάνουν απλά αυτό που νιώθουν καθήκον τους απέναντι στον εαυτό τους και το κοινωνικό σύνολο. Κι έτσι βλέπουμε μικρά αστικά κέντρα να μεταβάλλονται σε “υπερδυνάμεις” ανθρώπινου πολιτισμού (τονίζω το “ανθρώπινου” γιατί στις μέρες μας “πολιτισμό” χαρακτηρίζουμε και άλλα πράγματα που τελικά δεν είναι ανθρωποκεντρικά στα παραδοτέα τους…).
Και βλέπουμε και μικρές ανθρώπινες επιχειρήσεις να εξελίσσονται σε εταιρικά δίκτυα χωρίς να χάνουν τον ανθρωποκεντρικό τους χαρακτήρα και με σοφία να διαχειρίζονται τη δύναμη της φύσης, να σέβονται την ανάγκη για εναλλακτικούς τρόπους ζωής και να τολμούν να προτείνουν την αλλαγή στον μικρόκοσμο που μας περιβάλλει.
Τα My market στηρίζουν το ποδήλατο
Με πρωτοβουλία των My market και την υποστήριξη της Κεντρικής Ένωσης Δήμων Ελλάδας και φορέα υλοποίησης τον οργανισμό “Πόλεις για Ποδήλατο” ξεκινήσαμε ένα δυναμικό project με τίτλο «Πόλη με ποδήλατα – Όμορφη πόλη» που θα απλωθεί σε 19 πόλεις της Ελλάδας, για αρχή τουλάχιστον εύχομαι, και στη διάρκεια του οποίου θα ξεσηκώσουμε τον κόσμο με όχημα το ποδήλατο.
Ενώνουμε τις μικρές μας δυνάμεις, όλοι οι τοπικοί ποδηλατικοί φορείς μη και οι μεμονωμένοι ποδηλάτες σε κάθε πόλη για να συμπαρασύρουμε με το πετάλι μας κι άλλους, μικρούς και μεγάλους, που ως τώρα ήταν ελλειπώς ενημερωμένοι ή κάπως αναποφάσιστοι ή δεν τολμούσαν καν να το επιχειρήσουν, ενώ, παράλληλα, επιδιώκουμε να ενθαρρύνουμε τις “μεγάλες” δυνάμεις που βρίσκονται στη θέση εκείνη να δημιουργήσουν τις απαραίτητες υποδομές για να αλλάξει χρώματα και ρυθμούς η ζωή στις πόλεις μας.
Τα εγκαίνια της δράσης έγιναν στη Θεσσαλία, εκεί όπου το 25% των πολιτών μετακινείται καθημερινά με το ποδήλατο. Στη Θεσσαλία, που σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία του Ποδηλατικού Χάρτη της Ελλάδας, διαθέτει 61,6 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων, το μεγαλύτερο δίκτυο στη χώρα μετά την Αττική (83,5 χλμ) και την Δυτική Ελλάδα (62,1 χλμ) και καταλαμβάνει τη δεύτερη θέση πανελλαδικά στα μέτρα ποδηλατοδρόμου ανά κάτοικο (0,08).
Συγκεκριμένα, η πόλη της Καρδίτσας έχει βραβευτεί to 2019 με το 1ο Βραβείο Ευρωπαϊκής Εβδομάδας Κινητικότητας για τις υποδομές της και μια σειρά δράσεων που έχουν σχέση με το ποδήλατο, ενώ το 2018 μοιράστηκε στον παραπάνω διαγωνισμό τη 2η και 3η θέση με τον Δήμο Oliveira do Bairro της Πορτογαλίας. Επίσης είναι ο 1ος ελληνικός δήμος και γενικότερα κρατικός φορέας, που απέκτησε το πιστοποιητικό Cycle Friendly Employer.
Εκεί, λοιπόν, είναι που είδα έγκυες αλλά και γυναίκες με ομπρέλες άνετες πάνω στο ποδήλατο, ερωτευμένα ζευγαράκια με τα ποδήλατά τους στις καταπράσινες όχθες του Ληθαίου ποταμού, επιχειρηματίες με χαρτοφύλακα στη σχάρα και σακούλα από το φούρνο στο τιμόνι, μικροκαμωμένα κατοικίδια να βολτάρουν στα καλάθια ποδηλάτων μαζί με τα ψώνια και νοικοκυρές με ποδήλατα φορτωμένα απ’τη λαϊκή. Συνάντησα παλαίμαχους ποδηλάτες που κληροδότησαν την αγάπη και το ταλέντο τους στις μετέπειτα γενιές ενώ συνεχίζουν για δεκαετίες να τιμούν τα σκουριασμένα τους οχήματα από μια βόλτα ως το καφενείο μέχρι το γύρο του νομού.
Ποδήλατα κάθε λογής, χρώματος και ηλικίας, στολισμένα καλόγουστα ή με πλαστικές περικοκλάδες μπρος-πίσω, κάποια βρώμικα με λάσπη που έχει γίνει μπετόν πια και θες καλέμι για να αποκαλύψεις τον αρχικό μεταλλικό σκελετό κι άλλα ως και μισού αιώνα παλικάρια…
Περήφανα ποδήλατα με περήφανους αναβάτες.
Δίπλωμα ποδηλάτου για παιδιά δημοτικού
Ανάμεσα στις δράσεις της ενέργειας “Πόλη με ποδήλατα όμορφη πόλη” είναι και το “Δίπλωμα Ποδηλάτου”, μια δράση που υλοποιείται υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υποδομών και Μεταφορών. Αποτελεί μια ενέργεια ευαισθητοποίησης, μου έχει ως στόχο να φέρει τα παιδιά σε επαφή με τον ΚΟΚ και τα δικαιώματα αλλά και τις υποχρεώσεις του χρήστη ποδηλάτου.
Τα παιδιά το διασκέδασαν και πήραν και ίσως το πιο σημαντικό δίπλωμα της ζωής τους…
Ελληνικές πόλεις με ποδηλατική κουλτούρα
Και κράτησα την ανάσα μου όταν πρωτόδα ποδηλάτες να διασχίζουν δρόμους σχεδόν με κλειστά μάτια, αφημένοι στη σιγουριά της προτεραιότητας, αλλά και αυτοκίνητα να σταματάνε για να περάσουν οι πεζοί κι οι ποδηλάτες. Και συγκινήθηκα με 20χρονα κορίτσια που ονειρεύονται να αλλάξουν το αγνώστου μάρκας ποδήλατο πόλης της μαμάς με μια κούρσα με κέρατα και χοντρά λάστιχα και με νεαρά παιδιά που δαμάζουν σιδερένια πλαίσια με αλάθητη κι αβίαστη μαεστρία.
Σε πόλεις με βαθειά ποδηλατική κουλτούρα, όπως ο Βόλος, και σύγχρονη ποδηλατική εμπειρία όπως τα Τρίκαλα και η Καρδίτσα – για να μην αναφέρω και την άλλη ιστορία, εκείνη που όλη η Ελλάδα μοιράζεται από κοινού, αφού κάτω από κάθε πέτρα βρίσκεις χνάρι προγόνου σου – αλλά και σε κάποιες άλλες που δεν φαντάζεσαι πόσα ποδήλατα θα συναντήσεις, όπως στη Λάρισα για παράδειγμα, όπου πραγματικά… λαχτάρισα υπέρ – θετικά αυτή τη φορά που την επισκέφθηκα, ύστερα από 15 χρόνια μετά την πρώτη μου επισκεψη στην πόλη.
Χάρη στη δράση “Πόλη με ποδήλατα όμορφη πόλη”, περιηγηθήκαμε στη φιλόξενη κοινωνία, ανάμεσα σε πολύ μικρούς και πολύ μεγάλους ποδηλάτες, φωτογραφήσαμε ηρωϊκά ποδήλατα και ηρωϊκούς αναβάτες, κουβεντιάσαμε με ανώνυμους πολίτες κάθε ηλικίας που οργώνουν κυριολεκτικά την πόλη χαράζοντας οι ίδιοι με τα πετάλια τους μελλοντικούς ποδηλατοδρόμους που θα συνδέουν προάστια με αστικά κέντρα και θαυμάσαμε από κοντά αυριανούς πρωταθλητές μαζί με τους οραματιστές προπονητές τους, που δουλεύουν με τα μικρά παιδιά με υπομονή και αισιοδοξία.
Άκουσα ευχές, όνειρα και διαμαρτυρίες και κατέληξα πως τα πράγματα είναι πολύ πιο απλά από όσο νομίζουμε τελικά. Αρκεί να μπούμε κάποιες στιγμές στη θέση των άλλων, όταν οδηγούμε αυτοκίνητο να θυμόμαστε πως σε λίγες ώρες θα καβαλήσουμε το ποδήλατο και θέλουμε να μας προσέχουν σαν πιο εύθραυστοι που είμαστε. Να θυμόμαστε όταν παρκάρουμε τη βέσπα ότι οι ράμπες εξυπηρετούν άλλες ομάδες πληθυσμού, όπως μαμάδες με καρότσια ή ηλικιωμένους και άλλους πολίτες που δεν μπορούν να ανέβουν το σκαλοπάτι του πεζοδρομίου. Να θυμόμαστε πως υπάρχει Κώδικας Οδικής Κυκλοφορίας και πως αξίζει να τον διδάσκουμε στα παιδιά μας, μαζί με τον κώδικα ηθικής συμπεριφοράς. Να διεκδικούμε από τις αρχές του τόπου μας, με αξιοπρέπεια, σεβασμό και ειλικρίνεια, αυτά που χρειαζόμαστε για μια καλύτερη ζωή.
Και να θυμόμαστε πως είναι χαρά σε μια πόλη να μπορούν ΟΛΟΙ να κυκλοφορούν ελεύθερα χωρίς πρόσκομμα, χωρίς φόβο, χωρίς γκρίνια. Γιατί η καλή διάθεση του ενός θα επηρρεάσει και τη διάθεση του άλλου και όσο πιο πολλοί χαρούμενοι πολίτες στο δρόμο σε όλο και περισσότερες ώρες της μέρας, τόσο περισσότερη ασφάλεια στην κυκλοφορία για όλους μας όλη μέρα!
Ας ονειρευτούμε όμορφες πόλεις κι ύστερα είναι εύκολο να τις υλοποιήσουμε!
Επόμενες “ποδηλατουπόλεις” όπου θα υλοποιηθεί η δράση Πόλη με ποδήλατα όμορφη πόλη:
- Ναύπλιο – 21 Ιουνίου
- Τρίπολη – 22 Ιουνίου
- Καλαμάτα – 23 Ιουνίου