Το να συζητάμε “γιατί ποδήλατο” σε μια ευρωπαϊκή πρωτεύουσα το 2020, είναι σαν να εξηγούμε γιατί δεν … ψαρεύεις στα συντριβάνια.
Από τον Σπύρο Παπαγεωργίου
Με τις περισσότερες μεγαλουπόλεις να προσανατολίζονται να απαγορεύσουν την κυκλοφορία μηχανοκίνητων οχημάτων στο κέντρο τους ή να επενδύουν δεκάδες εκατομμύρια για ποδηλατοδρόμους, είναι χαμένος χρόνος να συζητάς γιατί το ποδήλατο μπορεί να βελτιώσει την ποιότητα ζωής σε μια πόλη και μάλιστα με την ελάχιστη δυνατή επένδυση.
Για να αναπτυχθεί όμως το ποδήλατο σε μια πόλη – πέρα από τις υποδομές που είναι πρωταρχικής σημασίας – χρειάζεται και χρήστες ποδηλάτου! Δεν θα συζητήσουμε το γιατί πρέπει να βάλουμε το ποδήλατο στη ζωή μας αλλά το πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό σε 5 απλά βήματα!
Βήμα 1: φροντίζουμε το ποδήλατό μας να είναι σε καλή κατάσταση!
Ακούμε και μαθαίνουμε πως πρέπει να προσέχουμε τα αυτοκίνητα – και πρέπει – αλλά συχνά διαπιστώνω πως δεν προσέχουμε το ποδήλατο. Το δικό μας! Το ποδήλατό μας πρέπει να είναι σε καλή κατάσταση όταν κινούμαστε σε δρόμο με άλλα οχήματα. Όπως το αυτοκίνητό μας πρέπει να έχει καλά ελαστικά και να λειτουργούν τα φρένα, το ίδιο ισχύει και για το ποδήλατο!
Το ποδήλατο πρέπει να είναι λειτουργικό και ασφαλές: Να έχει καινούργια ελαστικά, σωστά φουσκωμένα (η πίεση αναγράφεται στο πλάι του ελαστικού σε PSI – ψάξτε το!) – τα φρένα να λειτουργούν (τα πατάμε και τα δύο μαζί, ποτέ το ένα) και οι ταχύτητες να αλλάζουν.
Αν κυκλοφορούμε βράδυ θέλουμε οπωσδήποτε ένα σετ φωτάκια. Αυτά είναι όλα!
Βήμα 2: Βόλτες στη γειτονιά ή σε κοντινό πάρκο: Ξεκινάμε με μικρές… πεταλιές!
Αν σας τρομάζει η ιδέα του να πάτε με το ποδήλατο από την Γλυφάδα στην Κηφισιά, έχετε δίκιο. Κι εμάς! Έξυπνη μετακίνηση σημαίνει συνδυαστική μετακίνηση. Ευτυχώς έχουμε την ευκαιρία να υπάρχουν διαφορετικά μέσα μετακίνησης και πρέπει να τα χρησιμοποιούμε ανάλογα. Το ποδήλατο είναι ιδανικό μέσο για αποστάσεις περίπου 5 έως 8 χιλιόμετρα. Και μάλιστα είναι και το πιο γρήγορο.
Αν θέλετε να ξεκινήσετε να βάλετε το ποδήλατο στη ζωή σας – προτείνεται ανεπιφύλακτα – ξεκινήστε με μικρά βήματα. Πρώτα μια βόλτα στη γειτονιά, σε ένα πάρκο αν υπάρχει (το Άλσος Συγγρού, το Πεδίον του Αρεως, ο Εθνικός Κήπος, το Άλσος Παγκρατίου, η Ακαδημία Πλάτωνος ειναι μερικά παραδείγματα). Εξοικειωθείτε με το ποδήλατό σας και με την κίνηση στο δρόμο πριν αποφασίσετε να πάτε πιο μακριά. Και μετά, ξεκινήστε! Τώρα πια δεν σας σταματάει τίποτα.
Βήμα 3: Ακολουθούμε τον ΚΟΚ και αν δεν τον γνωρίζουμε, είμαστε υποχρεωμένοι να τον μάθουμε!
Το ποδήλατο είναι όχημα. Και κυκλοφορεί στο δρόμο. Άρα πρέπει να συμμορφώνεται με τους κανόνες του ΚΟΚ. Τόσο απλά.
Επισημαίνουμε τους βασικούς: ακολουθούμε όλα τα σήματα, οδηγούμε δεξιά, δεν φοράμε ακουστικά, δεν χρησιμοποιούμε κινητό τηλέφωνο, δεν ανεβαίνουμε στο πεζοδρόμιο, το ποδήλατο πρέπει να έχει οπωσδήποτε δύο φρένα, χρησιμοποιούμε φωτα εμπρός πίσω το βράδυ, επιτρέπεται η κίνηση του ποδηλάτου στις λεωφορειολωρίδες ακόμα και σε αυτές που είναι αντίθετης φοράς. Επίσης, απαγορεύεται να σύρουν ζώα με λουρί αλλά και να έχουν δεύτερο επιβάτη στο ποδήλατο!
Σε σχέση με το αλκοόλ, ισχύει ότι και για τα αυτοκίνητα!
Η κυκλοφορία στους πεζόδρομους παραμένει “γκρίζο” σημείο γιατί ενώ οι οδηγίες του ΥΠΟΜΕΔΙ για το ποδήλατο αναφέρουν πως επιτρέπεται η κυκλοφορία σε πεζοδρόμους με χαμηλούς φόρτους, ο ΚΟΚ αναφέρει πως οι πεζόδρομοι είναι για πεζούς (βέβαια επιτρέπονται αυτοκίνητα όταν πηγαίνουν σε parking…)
Βήμα 4: Επιλέγουμε δευτερεύοντες δρόμους και όχι κεντρικούς!
Σκεφτείτε πώς δρομολογείται η κίνηση των αυτοκινήτων στην Αθήνα: από τους βασικούς οδικούς άξονες, οι οποίοι εξυπηρετούν τα μέσα μαζικής μεταφοράς και τα ταξί. Και μετά, σκεφτείτε τι γίνεται ένα δρόμο πάνω ή κάτω από τους βασικούς οδικούς άξονες: τίποτα, είναι σχεδόν ελεύθεροι από κίνηση!
Με κάποιο μαγικό τρόπο λοιπόν, η Αθήνα διαθέτει ένα “δίκτυο” από φιλικές στο ποδήλατο διαδρομές που απλώς δεν είναι οι μεγάλες λεωφόροι. Είναι οι γειτονιές της. Στο Παγκράτι, στα Πατήσια (Άνω – Κάτω), στα Πετράλωνα, στο Θησείο, στα Εξάρχεια, στον Κεραμεικό, στο Γκάζι – παντού υπάρχουν τέτοια δίκτυα.
Για όποιον έχει δοκιμάσει να κινηθεί στην Αθήνα με ποδήλατο – και πιστέψτε με είναι πολλοί – οι δρόμοι αυτοί αποτελούν μια αληθινή διέξοδο για να διασχίσει κάποιος αυτή την πόλη ή απλώς να μετακινηθεί από το ένα σημείο στο άλλο. Είναι αλήθεια πως στην αρχή, είναι δύσκολο να ξεκινήσεις να διαφοροποιείς τις επιλογές σου ανάλογα με το μέσο που χρησιμοποιείς.
Έχουμε μάθει να το κάνουμε όταν περπατάμε – αλλιώς θα πας με τα πόδια και αλλιώς με το αυτοκίνητο – αλλά ακόμα όχι με το ποδήλατο. Λύσεις υπάρχουν: η εξαιρετική εφαρμογή Bike Citizens – αποτελεί μια εντυπωσιακή εφαρμογή GPS για smart phones, που επιλέγει για σένα, τις πιο ασφαλείς και φιλικές στο ποδήλατο διαδρομές στην πόλη σου. Την χρησιμοποιώ τακτικά και έχει τύχει να βρεθώ σε σημεία που δεν γνώριζα καν πως υπήρχαν, για παράδειγμα στη διαδρομή Κάτω Κηφισιά – Άνω Πατήσια, δεν βγήκα σχεδόν ποτέ σε κεντρικό δρόμο! Ποτέ.
Βήμα 5: Το ποδήλατο και τα μάτια σας!
Ό,τι μπορεί να κλαπεί, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κλαπεί. Και το ποδήλατο δεν εξαιρείται απ’ αυτόν τον σκληρό κανόνα! Τα όπλα σας είναι συγκεκριμένα, καθώς υπάρχουν 3 τρόποι να μην σας κλέψουν το ποδήλατο:
Να μην το αφήνετε ποτέ από τα μάτια σας,
Χρησιμοποιήστε τα parking αυτοκινήτων (θα εκπλαγείτε με το πόσο πρόθυμοι είναι όλοι να δεχτούν το ποδήλατό σας),
Να επιλέξτε διπλωτό ποδήλατο για να το έχετε πάντα μαζί σας.
Εννοείται πως μια καλή κλειδαριά και το κλείδωμα σε σημείο όπου υπάρχει κίνηση και φως, αποτελούν δύο βασικές κινήσεις προκειμένου να έχετε μεγαλύτερη σιγουριά αν δεν μπορείτε να κάνετε τίποτε από τα παραπάνω.
Με το ποδήλατό μου στην Αθήνα
Ακολουθώντας τις παραπάνω συμβουλές, είναι βέβαιο πως μπορείτε να βάλετε το ποδήλατο στην καθημερινότητά σας ανεξαρτήτως ηλικίας, φύλου και φυσικής κατάστασης. Η σημαντικότερη συμβουλή είναι το “σιγά σιγά” και πάντα με “κοινή λογική”.
Έτσι κι αλλιώς το ποδήλατο είναι τόσο απλό, φιλικό, εύκολο και κυρίως λογικό μέσο μετακίνησης που δεν μπορεί να κάνετε λάθος!